İsrail'in Suriye topraklarına girmesine küresel tepki! Açıklamalar ardı ardına geldi! Lazkiye'ye de saldırdılar
İsrail Başbakanı Netanyahu, işgal altındaki Golan Tepeleri konusunda Suriye ile varılan anlaşmanın başarısız olduğunu söyledi. Netanyahu, işgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki Bental Dağı ziyareti sırasında yayınladığı video mesajında şunları söyledi: “Bu bölge, 1974'te mutabakata varılan güçlerin geri çekilmesine ilişkin anlaşma uyarınca neredeyse 50 yıldır tampon bölge olarak kontrol ediliyor. Bu anlaşma çöktü. ve Suriye askerleri mevzilerini terk etti.” Bu açıklamaların ardından İsrail güçlerinin 51 yıl aradan sonra ilk kez Golan Tepeleri'ndeki tampon bölgeyi geçerek 1973'ten bu yana ilk kez Suriye topraklarına girmesi yaşandı.
GÖRÜNTÜLERİ PAYLAŞTILAR
Netanyahu, Golan Tepeleri'ne ilişkin yaptığı açıklamada işgalin geçici olduğunu savundu. İsrail ordusu, Golan Tepeleri'ndeki tampon bölgeyi işgal eden askerlerinin ve zırhlı araçlarının görüntülerini kamuoyuyla paylaştı.
Suriye'de Esad rejimini deviren gruplarla olası bir çatışma bahanesiyle Suriye sınırındaki askeri varlığını artırdı. Şeyh Dağı'nı işgal eden İsrail ordusuna ait bölgede asker ve askeri araçların hareketi kaydedildi.
Golan Tepeleri'ndeki birliklerine takviye yapan İsrail ordusu, bölgedeki hareketliliğini sürdürüyor.
İNGİLTERE: “İsrail'in ilhakını TANIMIYORUZ”
İsrail'in Suriye topraklarını işgaline dünyanın her yerinden tepkiler geldi. İngiltere Dışişleri Bakanlığı, “Bizim tutumumuz açık, Golan Tepeleri işgal edilmiş bir bölgedir ve onun İsrail tarafından ilhak edilmesini tanımıyoruz” dedi. açıklamayı yaptı. Açıklamada, Dışişleri Bakanı David Lammy'nin dün konuyu İsrailli mevkidaşı Gideon Saar ile görüştüğü ve şunları ifade ettiği belirtildi: “Bizim tutumumuz açık, Golan Tepeleri işgal edilmiş bir topraktır ve buranın İsrail'in bir kısmı tarafından ilhak edilmesini tanımıyoruz”. ifadeler kullanıldı.
ALMANYA'DAN TEPKİ
Katar, Irak ve Mısır da İsrail ordusunun Suriye sınırındaki tampon bölgeyi işgalini kınadı. Almanya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Sebastian Fischer, “Golan Tepeleri 1967'de İsrail tarafından işgal edildi, 1981'de ilhak edildi. Almanya bu ilhakı tanımıyor. Uluslararası hukuka göre İsrail'in kontrolündeki bölge Suriye'ye aittir.” açıklamayı yaptı.
İSRAİL'DEN LAZKYYA'YA SALDIRI
Öte yandan İsrail, Esad rejiminin devrilmesinden bu yana Suriye'ye yönelik hava saldırılarını yoğunlaştırdı. Adı açıklanmayan Suriye güvenlik kaynakları, İsrail ordusunun Suriye'nin Lazkiye kentine hava saldırısı düzenlediğini bildirdi. Kaynaklar, saldırının hedefinin Lazkiye limanı yakınında bulunan hava savunma tesisi olduğunu söyledi.
Esad rejiminin devrilmesinden bu yana İsrail ordusu, başkent Şam da dahil olmak üzere Suriye topraklarına 100'den fazla saldırı gerçekleştirdi.
İSTİHDAMA GETİREN SÜREÇ 1967 YILINDA BAŞLADI
İsrail'in stratejik öneme sahip Golan Tepeleri'ni işgali 1967'de başladı. 5 Haziran 1967'de başlayan ve “Altı Gün Savaşı” olarak bilinen savaşta İsrail ordusu Golan Tepeleri, Batı Şeria, Doğu Kudüs ve Sina'yı işgal etti.
1973 yılında Mısır'la koordineli olarak başlayan ve “Yom Kippur Savaşı” olarak bilinen savaşta Suriye, Golan Tepeleri'ni İsrail işgalinden kurtarmaya çalıştı ancak başarısız oldu.
Tel Aviv ile Şam arasında 5 Haziran 1974'te Zorunlu Geri Çekilme Anlaşması imzalandı. Bu anlaşmayla İsrail, 1967'de işgal ettiği Golan Tepeleri'nde kalmaya devam ederken, Yom Kippur Savaşı sırasında işgal ettiği Suriye topraklarından da çekilmeyi kabul etti. .
Stratejik önemi nedeniyle bölgeyi terk etmek istemeyen İsrail, 1981 yılında Golan Tepeleri'ni tek taraflı olarak ilhak ettiğini açıklamıştı ancak ABD dışındaki uluslararası toplum şu ana kadar bu kararı tanımadı.
Golan Tepeleri sorununu çözmek için birçok girişimde bulunuldu ancak hepsi başarısız oldu. Bunlardan biri 2000 yılında ABD'nin arabuluculuğunda gerçekleştirildi. Golan Tepeleri'nin Suriye'ye iadesi amacıyla ABD'nin arabuluculuğunda başlatılan müzakereler başarısızlıkla sonuçlandı. Görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının nedeni, İsrail'in önemli bir su kaynağı olan Celile Denizi yakınındaki bir toprak parçasını Suriye'ye vermek istememesiydi.
Suriye ve İsrail, kapsamlı bir barış anlaşmasına varmak amacıyla Türkiye'nin arabuluculuğunda 2008 yılında dolaylı müzakerelere yeniden başladı. İsrail'in Gazze'ye saldırısı ve dönemin İsrail Başbakanı Ehud Barak'ın yolsuzluk davası nedeniyle istifa etmesi üzerine görüşmeler sekteye uğradı.
Netanyahu, 2016 yılında Bakanlar Kurulu'nu Golan Tepeleri'nde toplayarak dünyaya buraları “İsrail toprağı” olarak tanıma çağrısında bulunsa da uluslararası toplum buna olumlu yanıt vermedi, tam tersine tepki gösterdi.
Donald Trump, ABD'nin 45. başkanı olduktan sonra 25 Mart 2019'da Suriye'nin Golan Tepeleri üzerindeki “İsrail egemenliğini tanıdığını” açıklamıştı.
İSRAİL'İN 'GÜVENLİK VE SU TEMİNİ'
Golan Tepeleri'ni İsrail için önemli kılan temel faktörler güvenlik ve sudur. Bölge, güvenlik açısından göz ardı edilemeyecek, zengin su kaynaklarına sahip jeostratejik bir konumda yer almaktadır. İsrail, toplam su ihtiyacının üçte birini Ürdün Nehri ve Golan Tepeleri'ndeki su kaynaklarından sağlıyor.
İsrail, bölgenin en yüksek noktalarından biri olan ve Şam'a yalnızca 60 kilometre uzaklıktaki Golan Tepeleri'ni elinde tutarak komşu ülkelere karşı büyük bir stratejik avantaj elde ediyor.
Uluslararası hukuka göre Suriye toprağı olan ancak fiilen İsrail tarafından işgal edilen Golan Tepeleri, bu iki ülkenin yanı sıra Lübnan ve Ürdün ile de sınır komşusudur.
Golan bölgesinin Yahudi kutsal metinlerinde defalarca anılması, bölgeyi dindar Yahudilerin çoğunun gözünde kutsallaştırıyor.
Bu nedenlerle İsrail iç siyasetinde önemli bir yer tutan Golan Tepeleri, İsrail tarafından “ülkenin vazgeçilmez bir parçası” olarak görülüyor.
SURİYELİ DÜRİZ ARAP VE YAHUDİ YERLEŞİMCİLER VAR
Golan Tepeleri'nde 30'dan fazla Yahudi yerleşim yeri bulunuyor. Burada 20 bine yakın Yahudi yerleşimci yaşıyor. Uluslararası hukuk, Yahudi yerleşimcilerin buradaki varlığını yasadışı kabul ediyor.
Golan Tepeleri'nde de yaklaşık 25.000 Suriyeli Dürzi Arap yaşıyor. İsrail'in 1967'de işgal edip 1981'de ilhak ettiği Golan Tepeleri'nin eteğindeki köylerde yaşayan Dürzi Araplar, anavatanları Suriye'ye bağlanmak, karşı kıyıdaki akrabalarına katılmak istiyor.
İsrail üniversitelerinde eğitim almayı büyük ölçüde reddeden Golan Dürzileri, Golan Tepeleri'nde konuşlu Birleşmiş Milletler Barış Gücü ve Uluslararası Kızılhaç Örgütü'nün gözetimindeki bölgelerden Suriye'ye giderek eğitim alabildiler. 2011'de iç savaş çıkana kadar. Şimdi bu fırsattan mahrumlar.
Golan Tepeleri'nin eteğindeki Majdel Shams, Mas'ada, Bukata, Ayn Kanya ve Al-Ghajar köylerinde yaşayan bu Dürzi Araplar, hâlâ evlerinin duvarlarına Suriye bayrakları asıyorlar. Köylerinin meydanlarına Arap geleneğine uygun anıt ve heykeller diken Golan Dürzileri, coğrafyanın el değiştirmesine rağmen kültürlerini yaşamaya ve gelecek nesillere aktarmaya çalışıyor.
İsrail'in 1981 yılında uluslararası hukuka aykırı olarak bölgelerini ilhak etmesinin ardından vatandaşlığa almak istediği Golan'daki Dürzi Araplar, İsrail'in bu hamlesine 1982 yılında toplu bir grevle karşı çıkmış ve vatandaşlığa kabul senaryosunun hayata geçirilmesine izin vermemişti.
İsrail vatandaşlığını kazanmamış ancak daimi oturum hakkına sahip olan Golan sakinleri, tıpkı işgal altındaki Doğu Kudüs'te yaşayan Filistinliler gibi “geçiş” belgeleri (vatandaşlığı olmayan topluluklara verilen ücretsiz geçiş belgesi) ile yurtdışına seyahat edebiliyor ve iş yapabiliyor.
